Ogród we wrześniu

Wrzesień w ogrodzie

Wrzesień – to miesiąc obfitości w ogrodzie, czas zbiorów. W sadach zbieramy jabłka, gruszki, śliwki. Zbieramy też jeżyny, wczesne odmiany winorośli. Dostępne też są dla nas powtarzające się uprawy malin i truskawek. Obserwujemy nasze drzewa owocowe i wtedy, kiedy pierwsze owoce zaczynają same spadać z drzew, przystępujemy do zbiorów. Zaczynamy od tych największych owoców, kończymy na najmniejszych.

Tekst: Michał Wilk

We wrześniu zaczynają też owocować orzech włoski i leszczyna pospolita. W warzywniku też zbieramy. Rozpoczynamy wykopywać warzywa korzeniowe: marchew, pietruszkę, buraki, seler. Jeżeli strąki fasoli są kremowe lub żółtawe, trochę podeschnięte a liście pożółkłe, to wtedy zbieramy taką fasolę na ziarno. Nie zapominamy też o cebuli na zimę. Jeżeli mamy na zagonach warzywa ciepłolubne: ogórki, pomidory, paprykę, to kończymy ich zbiory we wrześniu. W tym miesiącu zdarzają się już przymrozki, a te rośliny nie poradzą sobie z wahaniami temperatury. Co innego, gdy mamy szklarenkę lub foliak. Tam pomidory na krzakach mogą urzynać się nawet do listopada. Spotkałem się z dwoma patentami na wrześniowe, zielone pomidory z gruntu. Zbieramy je i układamy w przewiewnym miejscu, które ma temperaturę nie większą niż 10 stopni C. Drugi wariant polega na wyrwaniu całych krzaków z pomidorami i powieszeniu ich w suchym i chłodnym miejscu. W taki sposób pomidory na gałęziach dojrzeją.

Każdego ogrodnika we wrześniu czekają prace porządkowe i pielęgnacyjne. Oglądamy wszystkie nasze drzewa owocowe, czy nie są porażone przez choroby. Jeżeli drzewa są silnie porażone, to powinniśmy je usunąć i przygotować się do nowych nasadzeń w październiku. Opadłe z drzew liście i owoce z widocznymi objawami porażenia zbieramy, a następnie palimy albo głęboko zakopujemy. Na pniach drzew owocowych montujemy pułapki lepowe (w formie lejków pokrytych od spodu substancją klejącą). Pułapki zatrzymują wędrujące w górę pnia samice pędzika przedzimka. Na pniach śliw zakładamy na przykład opaski z papieru falistego częścią pofalowaną do spodu. Taka technika pozwala na wyłapanie schodzących na zimowanie gąsienic owocówki śliwkóweczki. Te proste metody na pewno przyczynią się stosowania w mniejszej ilości lub niestosowania w ogóle oprysków chemicznych na wiosnę.

W warzywniku resztki roślin porażonych usuwamy, najlepiej je spalić. A resztki roślin zdrowych możemy przeznaczyć na kompost. Przekopujemy glebę w ogrodzie warzywnym. Po przekopaniu nie zgrabiamy jej i nie wyrównujemy, dlatego że pod wpływem mrozu nabierze ona lepszej struktury, a co za tym idzie będzie lepiej przepuszczalna dla wody. Pozbędziemy się też część szkodników, wydobytych na powierzchnię w trakcie przekopywania.

W ogrodzie kwiatowym podziwiamy ostatnie kwiaty lata. Moja babcia mawiała, że jak kwitną już astry i kot częściej śpi w domu to znaczy, że już jesień. Usuwamy przekwitłe kwiaty (np. na różach powtarzających kwitnienie), tak przedłużamy ich kwitnienie. Zbieramy nasiona roślin jednorocznych podczas suchych i ciepłych dni. Pakujemy do papierowych torebek i pozostawiamy w suchym miejscu do wiosny.

Wrzesień to także czas siania, sadzenia i rozmnażania. Projektujemy nas ogród, aby móc się nim cieszyć w następnych sezonach. Rośliny z siewu jesiennego wcześniej rozpoczną swój wzrost i kwitnienie w następnym sezonie. Należą do nich np.: ostróżka, chaber bławatek, nagietek lekarski.  Doradzam posianie czosnku niedźwiedziego, którego czosnkowy zapach odstrasza szkodniki. Czosnek niedźwiedzi jest także jadalny, można dodawać go do sałatek. Zaplanujmy, jakie chcemy posadzić we wrześniu krzewy, drzewa i rośliny cebulowe. Początek września to ostatni moment aby wysadzić na rabaty rośliny dwuletnie np. niezapominajki czy stokrotki. Sadzimy wrzosy, które lubią kwaśne podłoże.

I wrzesień to już pierwsze liście… ale o liściach zdążymy jeszcze napisać.