O lasach Palędzko – Zakrzewskich

Prezentujemy Państwu pierwszy artykuł z naszego leśnego cyklu. W pierwszej kolejności dowiedzmy się więcej o naszym lesie.

O lasach palędzko - zakrzewskich

Kompleks leśny w środku naszej gminy, zwany dziś lasami palędzko – zakrzewskimi, widoczny jest już na mapach sprzed ponad 130 lat. Już wtedy miał charakter gospodarczy, czyli zasadzono go z myślą o pozyskiwaniu drewna.

Nasze lasy palędzko – zakrzewskie należą do Skarbu Państwa, są częścią Nadleśnictwa Konstantynowo, leśnictwa Więckowice.

To 1225 ha drzewostanu, dróg, polan, łąk. Znajdują się tutaj także trzy pomniki przyrody, miejsca pamięci pomordowanych obywateli polskich z czasów II Wojny Światowej oraz trzy leśniczówki.
W jego środku znajduje się strefa chroniona, gdzie obowiązuje zakaz wstępu. Tam znajduje się gniazdo bociana czarnego.

W porównaniu do czasów przedwojennych powierzchnia naszych lasów zwiększyła o 207 ha, po II Wojnie Światowej zalesiano pola, które teraz są jego nieodłączną częścią.

Tak jak wspomniałam wcześniej lasy sadzone były w określonym ładzie i porządku, a ich celem było przede wszystkim pozyskiwanie drewna. Taki las znamy.

Dziś pełni on jednak zupełnie inną rolę niż jeszcze 50 lat temu. Nasza okolica szybko się urbanizuje, przybywa mieszkańców. Las, który został zaprojektowany 100 lat temu jako „plantacja drewna”, dziś służy bardziej celom rekreacyjnym. Lasy, które sadzimy teraz, służyć będą naszym wnukom. Jakie główne funkcje będzie miał wówczas, to dopiero się okaże.

O finansach Nadleśnictwa

Nadleśnictwo to instytucja samofinansująca się, nie otrzymuje żadnych dotacji z budżetu państwa, ale podatki płacić musi. Samo także zdobywa pieniądze na pokrycie kosztów działalności.

W 2022 roku Nadleśnictwo Konstantynowo zapłaciło łącznie ponad 5 mln zł różnych podatków, w tym podatek leśny, VAT, ale także co roku musi odprowadzać do budżetu Państwa daninę od przychodu ze sprzedaży drewna w wysokości 2%.

A skąd bierze przychody?
- ze sprzedaży drewna
- z pozostałej sprzedaży
- z dotacji celowych z Unii Europejskiej (np. na małą retencję, ochrona przyrody w rezerwatach itd.)
- z tytułu kar, czy darowizn
- z przychodów finansowych np. odsetek

Za 2023 rok przychody naszego nadleśnictwa wyniosły ponad 19 mln zł.

Choć wydaje się to bardzo dużo, to nie pokrywa to łącznych kosztów, jakie ponosi Nadleśnictwo Konstantynowo. Różnicę w wysokości około 6 mln zł pokryto z tzw. Funduszu Leśnego.
Są nadleśnictwa bardziej dochodowe i takie, które zarabiają mniej. Właśnie takim nadleśnictwom służą pieniądze z Funduszu.

Dlaczego nasze Nadleśnictwo nie zarabia tyle co inne?
Ponieważ nie prowadzi się tu zakrojonej na szeroką skalę wycinki drzew, która jest głównym źródłem dochodu. O tym w kolejnym artykule.

Lasy o zwiększonej funkcji społecznej

Od lipca 2022 roku obowiązuje Zarządzenie Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, w którym czytamy, że w części lasów wokół miast i uzdrowisk, na terenach wypoczynkowych i rekreacyjnych nie będzie prowadzona dotychczasowa gospodarka leśna. Obszary te uzyskają status lasów o zwiększonej funkcji społecznej.

Nowa kategoria lasu pozwoli nadleśnictwom na wytyczanie rejonów, które nie będą podlegały klasycznej gospodarce leśnej, ale też nie staną się parkami czy niedostępnymi dla obywateli rezerwatami. Wszelkie prace w takim lesie będą prowadzone dla zachowania jego wartości krajobrazowych pod kątem atrakcyjności dla mieszkańców. Obszary te mają wyznaczać same nadleśnictwa w porozumieniu z lokalnymi społecznościami.

Nadleśnictwo Konstantynowo już podjęło pierwsze działania w tej kwestii. Lasy palędzko - zakrzewskie będą w znacznej części objęte zwiększoną funkcją społeczną. Już niebawem mają się rozpocząć konsultacje z władzami samorządowymi i lokalnymi społecznościami.

Lasy o zwiększonej funkcji społecznej nie wykluczają wycinek, ale ograniczają je do niezbędnego minimum zapewniającego zachowanie trwałości lasu.

Las będzie się starzał, część drzew będzie umierać, trzeba będzie prowadzić działania pielęgnacyjne, ale każdy jego fragment będzie analizowany osobno, a decyzje będą podejmowane w zależności od potrzeb i sytuacji.

Czy możemy się spodziewać ławeczek w lesie? Raczej nie. Ewentualnie zostaną wyznaczone nowe miejsca rekreacji. Las to las.

Zwierzęta w naszym lesie

Wbrew ogólnie panującej opinii – zwierząt w naszych lasach przybywa. Zwłaszcza dużych ssaków jak sarny, jelenie czy dziki.

Obserwuje się znaczny przyrost populacji dzików, które kiedyś prosiły się raz do roku (miot 5- 6 młodych), teraz dwa a nawet czasem i 3 razy do roku.

***

Poniższy materiał powstał po spotkaniu w siedzibie Nadleśnictwa Konstantynowo w dniu 24 stycznia br. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele Nadleśnictwa oraz Krzysztof Kołodziejczyk, Monika Danielewicz oraz Agnieszka Wilczyńska.